Auteur: –
Titel: De reis van Sint Brandaan
Genre: Literatuur
Jaar: Ergens in de  Middeleeuwen (Rond 1400)
Aantal bladzijden: 256
Gelezen: 5 – 7 oktober
♥♥♥

Achterkanttekst:
Aan het begin van de Nederlandse letterkunde staat het verhaal van een boekverbranding. Een Ierse abt, genaamd Brandaan, kreeg op een dag een boek in handen waarin allerlei merkwaardige natuurverschijnselen werden beschreven, zowel op de aarde als erboven en eronder. Wat hij las kwam hem zo ongeloofwaardig voor, dat hij het boek verontwaardigd in het vuur wierp. Daarop gelastte een engel hem een schip te bouwen en zich met tachtig monniken in te schepen voor een reis die negen jaar zou duren. Onderweg krijgt hij te maken met vele vreemde zaken: zeemonsters, een vis die een woud op zijn rug draagt, een wereld op de zeebodem. Hij bezoekt paradijselijke en helse oorden. Hij spreekt met kluizenaars, met duivels, en met de Walseranden, gedrochtelijke wezens van verheven afkomst. Van zijn ongeloof genezen keert Brandaan naar zijn klooster terug. Het boek waarin hij zijn ervaringen heeft opgetekend, bewaart de herinnering aan zijn reis.

Over dit verhaal:
Wat ik hierboven heb gezet, klopt niet helemaal.. Ik heb namelijk niet het exemplaar gelezen dat ik heb gekocht, maar een exemplaar uit de bibliotheek. Ik had namelijk een opdracht gekregen over dit verhaal, waarbij we vier vertalingen moesten vergelijken. Dit boek bevat echter maar één vertaling, en was dus niet genoeg. Voor dit review maakt het niet erg veel uit.

Het verhaal gaat over sint Brandaan, een abt uit Ierland. Hij leest een boek over de wonderen van god, maar hij gelooft niets van wat er in staat, en dus gooit hij het boek in het vuur. Hierop krijgt hij een boodschap van een engel van God, die hem vertelt dat hij een reis moet gaan maken, om te ontdekken wat waarheid en wat leugen is. Dat gaat Brandaan dus doen, en hij neemt ons mee op zijn wonderlijke reis.

De reis van Brandaan is een goddelijke reis. Hij moet de wonderen van God laten zien, en dus komt hij langs de hel en het aardse paradijs. Ook komen er personen langs die aangeven hoe vreselijk de hel, of hoe geweldig het paradijs is (zoals Judas). Ook is er een soort plaats tussen leven en dood. Ze komen namelijk ook zielen tegen.

We hebben in college gekeken of er daadwerkelijk een reis ten grondslag zou kunnen liggen aan het verhaal. We hebben daarvoor een fragment bekeken van Tim Severin (zie youtube). Hij heeft de boot nagemaakt en vervolgens de reis nagedaan. Er komt veel overeen. Zo komt Brandaan langs een eiland vol met vuur en rook, wat de vulkaan op IJsland zou kunnen zijn, en dat de boot in kwestie erg aantrekkelijk is voor walvissen, is net als de eilandvis in het verhaal.
Erg interessant om dit te bekijken.

Review:
Dat was even wat achtergrondinformatie die me wel leuk leek om te vermelden. Maar wat vond ik zelf van het boek?

Ik vind dat je er een grote fantasie voor nodig hebt. Het boek is beeldend geschreven, en het is overduidelijk fictie. Een vis die zo groot is dat iedereen in eerste instantie denkt dat het een eiland is, is niet erg voor te stellen. Toch is het zo beeldend geschreven dat het niet ongeloofwaardig voorkomt.

Er gebeurt ook erg veel in het verhaal. Ze komen zo ontzettend veel personen en wezens tegen. Toch is er af en toe ook wel een moment van rust, wanneer ze bijvoorbeeld op een eiland komen met andere monniken.
Ook worden er dingen gehaald. Brandaan zwerft 9 jaren op zee, en telkens zal hij Pasen vieren op de eilandvis. Gelukkig wordt dit geen negen keer beschreven, maar staat er iets als ‘en de volgende jaren zullen ze dit blijven doen’. Zo is het duidelijk dat het herhaling is, maar wordt het niet saai.

Er zit niet echt veel spanning in het verhaal. Dat komt mede doordat er van te voren, in de naam van de paragraaf, wordt verteld wat er gaat gebeuren. Ook blijft Brandaan hoop in God houden, en weet hij zeker dat alles goed komt. En inderdaad, hij krijgt gelijk. Hierdoor wordt het uiteindelijk minder spannend, omdat je weet dat God toch wel te hulp komt.

Het boek dat we bestudeerd hebben, zou ik zelf niet kopen. Het boek dat ik heb, heeft maar één vertaling, en dat is prima. Het boek dat ik had, geschreven door Ludo Jongen, eerder dit jaar, is eerder handig voor studie. Als ‘gewoon’ leesboek worden de 4 vertalingen nogal saai. Er zitten overduidelijke verschillen tussen, maar het merendeel van het verhaal blijft hetzelfde. De vierde keer dat je het leest, weet je het wel.

Ik geef het boek (met de vier vertalingen) 3 sterren. Het verhaal zelf krijgt er van mij 4. Het is een duidelijke reis, heel beeldend en Brandaan neemt je overal mee naar toe. Het verhaal bevat herhalingen, maar het is niet saai. Ook is het niet heel erg spannend, maar dat is niet storend. Het gaat meer om het mooie van de reis en het verhaal, dan om de spanning.